Nowe badania amerykańskich naukowców sugerują, że celiakię może wywoływać zwykle nieszkodliwy wirus. Dotąd sądzono, że choroba ma podłoże genetyczne.
Celiakia to jak dotąd nieuleczalna choroba charakteryzująca się nietolerancją glutenu, który u chorych upośledza wchłanianie pokarmów. Dotąd uważano, że ta immunologiczna choroba ma podłoże genetyczne, jednak nowe badania sugerują, że może za nią odpowiadać wirus. Obecnie jedyną metodą leczenia jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety.
Nowe światło na tą chorobę rzucili amerykańscy uczeni. Badania zostały przeprowadzone na myszach, które w wyniku modyfikacji genetycznych zostały bardzie predysponowane do celiakii. Naukowcy zauważyli, że te, które zostały zarażone reowirusami były zdecydowanie bardziej narażone na odpowiedź ze strony układu immunologicznego przeciwko glutenowi. Zaobserwowana odpowiedź układu odpornościowego jest bardzo podobna do tej, którą widać u osób chorych na celiakię.
Reowirusy to szeroko rozpowszechnione na całym świecie wirusy. Według szacunków, około 70 proc. dzieci do piątego roku życia ma przeciwciała przeciwko nim. Ich rodzina składa się przynajmniej z dziewięciu rodzajów. Dla człowieka chorobotwórcze są orbiwirusy, rotawirusy i koltiwirusy. Powodują choroby biegunkowe oraz gorączkowe.
Podczas badań nad celiakią stwierdzono większą liczbę przeciwciał przeciwko reowirusom w porównaniu do osób nie dotkniętych chorobą. To może sugerować słuszność tezy naukowców z University of Chicago Celiac Disease Center. Wyniki ich badań sugerują, że zakażenie reowirusem może pozostawić trwały ślad w układzie odpornościowym, co z kolei może prowadzić do celiakii.
- Wirus, mimo że nie daje oznak, może wpływać na układ odpornościowy organizmu powodując jego zaburzenia – powiedział współautor badań doktor Bana Jabri.
Poza stwierdzoną u osób dotkniętych celiakią podwyższoną liczbą przeciwciał przeciwko reowirusom, badacze stwierdzili też zwiększoną ekspresję genu, który koduje białko zwane IRF1. Podczas badań na myszach zaobserwowano, że to właśnie białko IRF1 odgrywał znaczną rolę w rozwijaniu nietolerancji glutenu po zakażeniu reowirusem.
Naukowcy zauważyli, że tylko jeden szczep reowirusa zwany T1L wywołał odpowiedź immunologiczną obserwowaną w badaniu. Drugi szczep, który był testowany podczas badań zwany T3D, różni się genetycznie od T1L i nie wywołał odpowiedzi immunologicznej. Nie jest jasne, jak zachowują się pozostałe szczepy.
Działający toksycznie gluten u osób z celiakią prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego. Wyniki badań amerykańskich naukowców wykazały, że zakażenie reowirusem prowadziło do reakcji immunologicznej przeciwko glutenowi, jednak sama reakcja nie uszkodziłaby jelita cienkiego. Dlatego badacze nie wykluczają innych czynników powodujących chorobę, takich jak predyspozycje genetyczne czy ogólny stan zdrowia.
Źródło: EurekaAlert!, Science, fot. CC.2.0/joefoodie/Flickr
