Dodano: 05 stycznia 2018r.

Alkohol może uszkadzać DNA w komórkach zwiększając ryzyko raka

Istnieje coraz więcej dowodów na powiązanie spożycia alkoholu ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka. Według brytyjskich naukowców alkohol może powodować uszkodzenia DNA w niektórych komórkach macierzystych, które potencjalnie mogą prowadzić do niebezpiecznych mutacji.

Różne gatunki alkoholu

 

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z Cambridge University's MRC Laboratory of Molecular Biology, alkohol może powodować nieodwracalne zniszczenia genetyczne w komórkach macierzystych organizmu. Badanie te dostarczają najbardziej przekonujących dowodów na to, że alkohol może powodować nowotwory.

W ciągu ostatniej dekady pojawiło się coraz więcej dowodów na związek między piciem alkoholu a ryzykiem wystąpienia niektórych nowotworów. Najnowsze badania przeprowadzone na myszach sugerują, że alkohol uszkadza DNA w komórkach macierzystych. Winowajcą jest związek chemiczny zwany aldehydem octowym. To produkt uboczny metabolizmu alkoholu.

Podczas spożywania alkoholu tylko niewielka jego część jest wydalana z organizmu. Reszta zostaje metabolizowana głównie w wątrobie. Odpowiada za to dehydrogenaza alkoholowa, która zmienia etanol w aldehyd octowy, który z kolei jest do 30 razy bardziej toksyczny niż sam alkohol. Gdy aldehyd octowy nie ulega dalszemu rozkładowi - na przykład, gdy ktoś spożywał alkohol w bardzo dużych ilościach, gromadzi się w komórkach i sieje spustoszenie w DNA.

Już wcześniejsze badania wykazały, że aldehyd octowy powoduje uszkodzenia w DNA, ale eksperymenty te przeprowadzono w ekstremalnie wysokich stężeniach aldehydu octowego i na komórkach w laboratoryjnych próbówkach, a nie w żywym organizmie. Nowe badania oparły się na wcześniejszych, a ich wyniki opublikowano na łamach „Nature”.

Podczas badań naukowcy skupili się na krwiotwórczych komórkach dlatego, ponieważ można je łatwo rozmnażać. Ale wpływ alkoholu może być podobny w przypadku innych typów komórek.

W doświadczeniach na żywym organizmie naukowcy mogli obserwować sposób, w jaki on reaguje. Gryzoniom podawano rozcieńczony alkohol, a następnie sekwencjonowano ich DNA, by ocenić uszkodzenia. Badacze odkryli, że aldehyd octowy może powodować uszkodzenia DNA wewnątrz komórek, trwale je zmieniając, jeśli działanie toksyn nie zostanie zneutralizowane przez naturalne mechanizmy obronne.

Jeden z takich mechanizmów obrony to dehydrogenaza aldehydowa, która zapobiega nagromadzeniu się aldehydu octowego i utlenia go do postaci kwasu octowego. Około 8 proc. populacji świata, głównie pochodzenia wschodnioazjatyckiego, ma odziedziczony niedobór enzymów dehydrogenazy aldehydowej, co może tłumaczyć wysoki procent nowotworów przełyku w krajach takich jak Chiny.

Podczas eksperymentów badacze „wyłączyli” te mechanizmy, by dokładniej ocenić, co się dziej z komórkami. Dzięki temu byli w stanie wykazać, że uszkodzenia DNA nawarstwiają się, aż komórki ostatecznie przestają funkcjonować. Po podawaniu rozcieńczonego alkoholu myszom przez 10 dni, ich zdolność do wytwarzania krwi została całkowicie zniszczona.

- Nasze badania wykazały, że ​​niezdolność do efektywnego przetwarzania alkoholu może prowadzić do większego ryzyka uszkodzenia DNA, a zatem większego ryzyka wystąpienia niektórych nowotworów. Ale ważne jest, aby pamiętać, że mechanizmy obronne organizmu nie są doskonałe, a alkohol może powodować raka na różne sposoby, nawet u ludzi, których te systemy są nienaruszone – wyjaśnił kierujący badaniami profesor Ketan Patel.

Według danych z Wielkiej Brytanii, spożywanie alkoholu powoduje około 4 proc. przypadków raka na Wyspach. Daje to blisko 13 tysięcy przypadków każdego roku. Zespół naukowców planuje teraz zbadać, dlaczego spożywanie alkoholu jest powiązane z konkretnymi rodzajami raka - jamy ustnej, gardła, przełyku, piersi czy jelit - a nie z innymi.

 

Źródło: The Guardian, Science Alert, fot. Pexels